5 نکته ظریف در فیلم رستاخیزهای ماتریکس که کسی متوجه آن ها نمی گردد - نکته های خرید

به گزارش نکته های خرید، قسمت چهارم ماتریکس سرشار از نکات و جزئیات پنهانی و ریز است، چیزی که با توجه به سابقه این فیلم ها و ساختار فکری واچوفسکی ها (که این بار یکی شان حاضر نیست) انتظار داشتیم. با اینکه کلیت داستان و نیمه دوم رستاخیزهای ماتریکس خیلی از طرفداران این مجموعه را سرخورده کرد و پایین تر از انتظارات ظاهر شد، ولی هنوز هم لایه های متعددی در موقعیت های آن حضور دارد و با رمزگشایی از ابعاد گوناگون آن می توانیم به درک بهتری از ماجراهایش برسیم. لایه ها و جزئیاتی که ممکن است از دست خیلی ها در برود و متوجه شان نشوند.

در این مقاله تعدادی از همین نکات و جزئیات پنهانی فیلم چهارم ماتریکس را کنار هم آورده ایم که احتمالا در بار اول دیدن متوجه شان نشده اید. برخی از این نکات چیزهایی هستند که تمام مدت جلوی چشمانتان بوده اند، اما در همان لحظه متوجه اهمیتشان نشده اید. برخی ها هم به قدری نامحسوس و پنهانی هستند که اگر لحظه ای چشمتان را از فیلم برداشته باشید، آن را ندیده اید. خیلی ها هم ارجاعات و اشاره هایی به فیلم های قبلی ماتریکس هستند، ارجاعاتی که غالبا ظریف و غیرشفاف گنجانده شده اند و مثل فلاش بک هایی که در طول فیلم می بینیم رو و تعیین به نظر نمی رسند.

هشدار: در این مقاله داستان فیلم ماتریکس 4 لو می رود

1. نودل های واقعا خوشمزه

در نیمه اول فیلم و جایی که طی یک فصل مونتاژی با زندگی روزمره توماس اندرسون آشنا می شویم، او را می بینیم که بارها و بارها در یک رستوران مشغول خوردن نودل است. احتمالا بین ذات دایره وار و تکراری زندگی توماس اندرسون و شکل وشمایل نودل ها ارتباطی بصری وجود دارد و از این طریق خواسته اند روی حلقه تکراری که توماس را در خودش اسیر نموده تأکید نمایند، اما نکته پنهانی مورد اشاره ما این نیست.

این اتفاق اشاره مستقیمی به یکی از دیالوگ های فیلم اول دارد، و سرنخی به ما می دهد درباره اینکه نئو دوباره در دنیای مجازی ماتریکس گرفتار شده و خودش خبر ندارد. در فیلم اول، وقتی نئو بعد از تمام تمرین ها و آموزش هایش برای اولین بار و این دفعه به عنوان مردی آزاد به ماتریکس بر می گردد تا با اوراکل دیدار کند، سوار بر ماشینی به همراه ترینیتی و مورفیوس از یک خیابان آشنا می گذرد. در اینجا او به بیرون ماشین اشاره می نماید و می گوید: من قبلا اونجا غذا می خوردم. نودل های واقعا خوبی داشت. بعد به فکر می رود و از اینکه چطور تمام این اتفاق ها واقعی نبودند و هیچ کدام از این خاطراتش هم واقعی نیست، غمگین می گردد. حالا و بیست سال بعد (یا آنطور که در دنیای فیلم گذشته بیش از 60 سال بعد) نئو دوباره در شبیه سازی ماتریکس اسیر شده و همان نودل ها را می خورد.

2. نسخه پیرشده نئو را در اوایل فیلم می بینیم

بعد از اینکه نئو با باگز و مورفیوس نو دیدار می نماید، به او می گویند تصویری که نئو از خودش می بیند با تصویری که دیگران می بینند فرق دارد. او را مقابل یک آینه می گذارند و اینجا متوجه می شویم که بیشتر آدم های درون ماتریکس، او را به شکل یک پیرمرد با مو و ریش سفید می بینند. این لحظه برای مخاطب تکان دهنده و غافلگیرنماینده است، البته اگر اشاره های پیش از این را ندیده باشد.

تا قبل از این صحنه، حداقل یک بار دیگر هم به ظاهر متفاوت نئو اشاره می گردد. باگز به یاد می آورد که مردی را دیده بدون هیچ گونه شباهت با نئو، که در واقع نئو بوده. اما به جز این، یک اشاره غیرملموس و گذرا هم داریم که ممکن است از چشم برخی ها پنهان مانده باشد چون دقت بیشتری لازم دارد. در صحنه هایی که تام اندرسون در دستشویی است، به ویژه وقتی به آینه نگاه نمی نماید، اگر با دقت نگاه کنید متوجه می شوید که یکی از انعکاس های او همین پیرمردی است که بعدا می بینیم. خیلی گذراست ولی اگر دقت کنید دیده می گردد.

3. بخش هایی از داستان فیلم به بازی آنلاین ماتریکس ربط دارد

یکی از افشاگری های بزرگ رستاخیزهای ماتریکس این است که ماشین ها هیچ وقت بدن نئو را بعد از فداکاری او رها نکردند. اتفاقی که بخش کنجکاوی برانگیزی از داستان است و مخاطب را غافلگیر می نماید، ولی کسانی که از قبل با ماجراهای بازی ماتریکس آنلاین آشنا بودند، انتظار آن را داشتند.

این بازی به عنوان دنباله ای برای سه گانه اصلی ساخته شد، چون واچوفسکی ها در آن مقطع قصدی برای ساخت فیلم چهارم نداشتند. واچوفسکی ها طی مصاحبه ای که سال 2005 با IGN داشتند گفتند که این بازی را ساختند چون دلشان می خواست مخاطب های ماتریکس در آن نقش فعالی داشته باشند و صرفا دیدنگرهای منفعل نباشند. این مردم کسانی بودند که درباره دنیای فیلم فکر کردند، درباره آن نظریه های گوناگون دادند و با آن زندگی کردند. کسانی که ما فیلم ها را برایشان ساختیم. برای همین خیلی منطقی و طبیعی بود که ادامه داستان را به ارث ببرند.

پس احتمالا باید به این نتیجه برسیم که ماجراهای بازی ماتریکس آنلاین رسمیت دارند و در خط داستانی اصلی فیلم ها می گنجند، ولی این طور نیست. بن چمبرلین یکی از آخرین سازندگانی که تمام وقت روی این بازی کار می کرد، سال 2021 گفت که هیچ وقت به این فکر نمی کردیم که داستان بازی ما قرار است به شکل رسمی به عنوان ادامه ماتریکس معرفی گردد یا نه. به نظرم هیچ کدام از کسانی که روی بازی کار می کردند، داستان آن را بخشی از خط ماجراهای رسمی فیلم نمی دانستند.

پس یعنی داستانی که در بازی ماتریکس آنلاین وجود داشت، دنباله رسمی ماتریکس نبود. در این بازی، مورفیوس را ترور می کردند، اما در فیلم ماتریکس 4 متوجه می شویم که مورفیوس رهبر شورا بوده و به شیوه دیگری کشته شده است.

اما یکی از جنبه های بازی ماتریکس آنلاین به فیلم چهارم راه پیدا نموده؛ اینکه ماشین ها بدن نئو را نگه داشتند و عده ای می خواهند آن را پس بگیرند. چیزی که موتور محرک قصه است و اتفاق های مهم آن را رقم می زند.

4. پرواز پرنده ها هم مثل حرکت گربه نشانه ای از خطای دژا وو در ماتریکس است

در فیلم اول ماتریکس، با قضیه خطای دژا وو و گربه ای که حرکتی تکراری را اجرا می نماید آشنا می شدیم. بعد از اینکه نئو گربه ای سیاه را می بیند که با حرکتی کاملا مشابه از جلوی چشمان او می گذرد، به او شرح می دهند که این نشانه یک تغییر در دنیای ماتریکس است. با دیدنی رستاخیزهای ماتریکس، مخاطب هم دچار دژاوو می گردد، چون به هر حال هم از نظر مضمونی و هم از نظر بصری اشاره های بسیاری به فیلم های قبلی دارد و حتی بخشی از داستانش درباره ساخت یک ماتریکس دیگر است. در دفتر روان پزشک نئو (نیل پاتریک هریس) هم گربه ای سیاه می بینیم که اسمش هم دژا وو است، گربه ای که نئو دل خوشی از آن ندارد.

اما در ماتریکس چهارم یک لحظه دژا ووی دیگر هم حضور دارد که شاید به آن توجه ننموده باشید. در همان فصل مونتاژی که زندگی روزمره و تکراری توماس اندرسون را نشان می دهد، چندین بار دسته ای از پرندگان را می بینیم که در آسمانی آبی پرواز می نمایند. این پرنده ها اول به جلو پرواز می نمایند، بعد سمت عقب می فرایند. چیزی که شاید متوجه ش نشویم این است که دقیقا همین پرنده ها دوباره دقیقا همین حرکت را بیرون پنجره ای دقیقا مشابه تکرار می نمایند، پس یعنی خطا یا گلیچی در ماتریکس هستند.

5. عینک های آبی

از همان ابتدا می شد حدس زد که آنالیست/روان پزشک کسی است که نئو را در دنیای ماتریکس اسیر نگه داشته و نمی گذارد واقعیت را بفهمد. هر چه نباشد، او کسی بود که مدام قرص های آبی برای نئو تجویز می کرد. یک نکته پنهانی دیگر هم در خصوص این شخصیت وجود دارد، نکته ای که جلوی چشمان ماست ولی شاید حواسمان به آن نباشد؛ فریم آبی رنگ عینک او.

در نیمه دوم فیلم و نزدیک فصل آخر آن، متوجه می شویم که آنالیست طراح و مرد پشت پرده نسخه نو ماتریکس است و به نوعی جای معمار قبلی را گرفته. از لحظه ای که این را می فهمیم، آنالیست این عینک آبی رنگ را برای مدت زیادی از فیلم به چشم نمی زند.

عینک آنالیست به نحوی نقش قرص آبی خودش را ایفا می نماید، انگار با آن می تواند دنیایی مصنوعی که ساخته را ببیند. وقت هایی که می خواهد خشن و تهدید آمیز باشد، آن را برمی دارد، گویی می خواهد نشان دهد که دیگر قرار نیست پنهان گردد. یک بار دیگر هم او را با عینک آبی رنگش می بینیم؛ در صحنه پایانی فیلم وقتی که نئو و ترینیتی به دفترش هجوم می آورند و به او می گویند که کنترل ماتریکس را بر عهده گرفته اند.

منبع: Looper