خبرنگاران برجام؛ آینه قانون مداری تهران، سند بی تعهدی غرب - نکته های خرید

به گزارش نکته های خرید، تهران - خبرنگاران - جمهوری اسلامی ایران که با هدف نجات برجام، در چارچوب مفاد این توافق تاریخی به استفاده از سازوکارهای حقوقی پیش بینی شده در آن برای حل و فصل اختلافات روی آورده، درحالی از جانب غرب به نقض تعهدات متهم می گردد که خود اعضای اروپایی برجام با سیاسی کاری و طفره رفتن از ظرافت های حقوقی این توافق، سعی بر سرپوش نهادن بر بدعهدی ها و انکار وابستگی و عدم استقلال خود دربرابر واشنگتن دارند.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران شامگاه شنبه در توییتی خاطرنشان کرد که تهران در راستای حفظ برجام و استفاده از ظرفیتهای آن تا به امروز شش بار از ساز و کار برطرف اختلافات برای رسیدگی به نقض تعهدات اروپا و آمریکا استفاده نموده است.

برجام، به عنوان یک سند جامع و دقیق که برای تنظیم آن، شش قدرت عظیم دنیا شامل آمریکا، چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان مدت طولانی پشت میز مذاکره با ایران نشستند، بطور دقیق راهکارهایی را برای شرایطی که هر یک از طرف های این توافق به تعهدات خود عمل ننمایند، معین نموده است.

اقدام های عملی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در راستای مفاد برجام، از یک سو نشانه آن است که تهران با هدف حفظ این توافق بین المللی، کوشش می نماید تا از تمامی ظرفیتهای حقوقی موجود در بندهای مختلف این توافق و ابزارهای پیش بینی شده و مورد توافق همه امضا نمایندگان در برجام استفاده کند و از سوی دیگر با توجه موارد متعدد این نامه نگاری ها، معین می گردد که دولت دونالد ترامپ و کشورهای اروپایی به تعهدات برجامی خود پایبند نبوده اند و براساس آنچه به روشنی در بندهایی از برجام (36 و 37) قید شده، اعتراض به بی تعهدی طرف های اروپایی در قبال برجام، حق قانونی جمهوری اسلامی است.

آخرین نامه وزیر امور خارجه سه روز پیش و در شکایت از نقض برجام توسط سه کشور اروپایی ارسال شده است.

آنطور که وزیر امور خارجه ایران وعده داده، جزئیات این شش نامه خود را که خطاب به هماهنگ نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سایر اعضای برجام نوشته شده به زودی منتشر خواهد کرد و به این ترتیب عهدشکنی های اروپا و آمریکا عیان تر خواهد شد.

ظریف آبان پارسال نیز در توییتی با پیوست نامه چهارم خود از کشورهای اروپایی خرده گرفت و نوشت: فقط یک تعهد را نشان دهید که در 18 ماه گذشته به آن عمل نموده اید. وقتی که شما مشغول دفع الوقت بودید، ایران مکانیزم برطرف اختلاف را به جریان انداخت و آنرا به اتمام رساند.

با این حال تروئیکای اروپایی مانند گذشته کوشش کرد خود را متعهد به برجام نشان دهد. وزارت امورخارجه آلمان شامگاه شنبه در بیانیه ای به توییت ظریف واکنش نشان داد و خاطرنشان کرد: فرانسه، آلمان و انگلیس متعهد به حفظ توافق هسته ای برجام هستند و در این مورد مذاکرات خود را با ایران شروع نموده اند. ما به عنوان سه کشور اروپایی (تروئیکا) تعهدات خود را در قبال برجام به ویژه برطرف تحریم ها بدون استثناء انجام داده ایم. ما در کوشش برای حفظ توافق هسته ای و در جهت حفظ تجارت مشروع با ایران حتی فراتر از تعهدات خود عمل نموده ایم. در این بیانیه هیچ اشاره ای به سرنوشت اینستکس و تجارت راکد ایران و اروپا نشده است.

وزارت امور خارجه انگلیس نیز در بیانیه ای مدعی شد: انگلیس به برجام متعهد باقی مانده، اما این توافق به دلیل عدم پایبندی اصولی ایران (به تعهداتش) در خطر قرار گرفته است.

به نظر می رسد که لندن عامدانه کوشش دارد با سیاسی کردن موضوع، اقدامات حقوقی ایران را نامشروع جلوه دهد.

اشاره این بیانیه به فرایند کاهش تعهدات برجامی ایران است. پس از خروج آمریکا از برجام و تجدید تحریم های این کشور، تهران پس از دو سال صبر و دادن فرصت به کشورهای اروپایی برای عمل به تعهدات برجامی خود، موارد عدم پایبندی ایالات متحده و سه کشور اروپایی را طبق بند 36 برجام (چنانچه موضوع کماکان به نحو مورد رضایت طرف شاکی فیصله نیافته باشد، و چنانچه طرف شاکی معتقد باشد که موضوع، مصداق عدم پایبندی اساسی می باشد، آنگاه آن طرف می تواند موضوع فیصله نیافته را به عنوان مبنای توقف کلی و یا جزئی اجرای تعهدات اش وفق برجام قلمداد نموده و/یا به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ نماید) به کمیسیون مشترک ارجاع داد که با توجه به عدم حل و فصل اختلافات مزبور، تعهدات ایران بر اساس بند 37 (ایران بیان داشته است که چنانچه تحریم ها جزئا یا کلا مجددا اعمال شوند، ایران این امر را به منزله زمینه ای برای توقف کلی یا جزئی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد کرد.) طی پنج گام قابل بازگشت کاهش داده شد.

اکنون ایران هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) ندارد و برنامه هسته ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می یابد.

با وجود اینکه بارها مقام های ایرانی بر بازگشت پذیر بودن گام های پنج گانه تاکید نموده اند، طرف های اروپایی با چشم بستن به روی تعهدات مغفول مانده خود، مدام تعهدات هسته ای ایران را یادآوری نموده و ترجیح می دهند تا حقوق ناشی از بندهای 36 و 37 برجام را نادیده گیرند بدون آنکه به علت ناشی از توسل به این بندها توجه نمایند. بدیهی است مادامی که اروپا در سایه خروج آمریکا از برجام تمایلی به عمل به تعهدات خود نداشته باشد، با سیاسی کردن موضوع نمی تواند اقدامات حقوقی ایران را زیر سوال ببرد.